دعوای انرژی ترکیه برای اتحادیه اروپا مشکل ایجاد کرد
ماههاست که ترکیه با حفاری گاز در سواحل جزیره قبرس در دریای مدیترانه برای اتحادیه اروپا مشکل ایجاد کرده است
به گزارش خات نیوز، موقعیت ترکیه همواره به این کشور برتری ژئواستراتژیک کلیدی بخشیده است. نزدیکی این کشور به خاورمیانه و دریای خزر و همچنین موقعیت در دریای سیاه، ترکیه را عضو ضروری ناتو کرده است. با این حال در سالهای اخیر روابط دیپلماتیک آنکارا با متحدان غربیاش به سردی گراییده است. اکنون کشف ذخایر بزرگ انرژی در مدیترانه شرقی به این تنشها افزوده است.
قبرس یکی از کشورهایی است که میتواند از ثروت گاز طبیعی تازه کشف شده بهره قابل توجهی ببرد. این کشور جزیرهای در حال حاضر تمام انرژی مورد نیازش را وارد میکند اما کشف ذخایر گاز میتواند امنیت انرژی قبرس را بهبود ببخشد و همزمان این کشور را به یک صادرکننده انرژی تبدیل کند. با این حال روابط تیره نیکوزیا با همسایه شمالی بزرگش ممکن است مانع از توسعه بخش انرژی این کشور شود.
تهاجم ترکیه در سال ۱۹۷۴ قبرس را به دو بخش تقسیم کرد که یک بخش از سوی جامعه بینالمللی و یک بخش دیگر تنها از سوی ترکیه به رسمیت شناخته شده است. موضوع دیگری که اوضاع را پیچیدهتر کرده است، عضویت قبرس در اتحادیه اروپاست در حالی که درخواست عضویت آنکارا هنوز معلق مانده است.
ترکیه خواهان آن است که سهمی از ثروت انرژی که به تازگی کشف شده است به ساکنان ترکیه قبرس برسد. بعلاوه آنکارا کشتیهای اکتشافی را به منطقه اقتصادی انحصاری قبرس اعزام کرده و باعث خشم شدید اتحادیه اروپا شده است.
بروکسل موضع خود را کاملا شفاف بیان و تاکید کرده که قبرس یک کشور مستقل است که از سوی جامعه بین المللی به رسمیت شناخته شده و ترکیه مکررا از زور برای ممانعت از اکتشاف منطقه اقتصادی انحصاری این جزیره توسط شرکتهای انرژی استفاده کرده است.
وزیران خارجه اتحادیه اروپا هفته گذشته با تحریمهای اقتصادی بر سر اقدامات ترکیه در آبهای قبرس موافقت کردند. این تحریمها شامل بلوکه شدن داراییها و ممنوعیت سفر است. همچنین حمایت فنی و مادی از فعالیتهای حفاری ترکیه ممنوع شده است. تصمیم اخیر پس از دور قبلی تحریمها انجام گرفت که تحت آن فروش سلاح به ترکیه پس از عملیات نظامی این کشور در شمال سوریه ممنوع شد.
اما برای تاثیرگذاری روی تصمیمگیری آنکارا، اتحادیه اروپا تنها میتواند اقدامات محدودی انجام دهد. ترکیه حدود ۳.۵ میلیون آواره پناه داده است. اتحادیه اروپا از آنکارا در قبال ممنوعیت از ادامه سیر ورود پناهندگان به اروپا حمایت مالی فراهم میکند. رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه پیش از این تهدید کرده بود که اروپا را پر از آوارگانی خواهد کرد که سالهاست ترکیه خانه آنها بوده است. به گفته مقامات یونانی، ترکیه میتواند فورا ۵۰۰ هزار پناهنده را به اروپا بفرستد.
مهمتر از همه هزاران نفر از اعضای گروه داعش اکنون در زندانهای ترکیه یا تحت نظر گروههای تحت حمایت ترکیه در سوریه قرار دارند. آنکارا از کشورهای اروپایی خواسته است اجازه دهنده شهروندان رادیکال آنها به کشورشان برگردند و در آنجا تحت محاکمه قرار گیرند. با این حال تحولات سیاسی داخلی در چندین کشور اروپایی مانع از رسیدگی به وضعیت این تروریستها شده است.
ترکیه از این برتری خود در برابر اتحادیه اروپا آگاه است و برای بهره برداری از آن تردید نمیکند. رییس جمهور ترکیه در سفر رسمی اخیری که به آمریکا داشت، به اتحادیه اروپا هشدار داد که ترکیه میتواند سیل پناهندگان و تروریستهایی که در مرزهایش دستگیر کرده است را به این منطقه روانه کند.
اردوغان گفته بود ترکیه یکی از کشورهایی نیست که تازه شناخته باشید. ما کشوری هستیم که با شما پشت میز مذاکره نشستیم. مذاکرات الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا سالهاست که در بن بست مانده و اکنون عضویت این کشور مثل رویا به نظر میرسد.
در شرایطی که شرکتهای انرژی غربی اجازه ندارند دانش فنی خود را سهیم شوند، معلوم نیست ترکیه چگونه به بهرهبرداری از اکتشافات گازی احتمالی خواهد پرداخت. آنکارا میتواند به شرکتهای انرژی دولتی روسیه متوسل شود که آنها هم تحت تحریمهای آمریکا قرار دارند و بنابراین تمایل خواهند داشت با آنکارا همکاری کنند. اما مسکو به دلیل داشتن مذهب یکسان، از نظر تاریخی روابط خوبی با قبرس داشته است. متعاقب آن معلوم نیست روسیه چگونه این معمای ژئوپلیتیکی را بازی خواهد کرد.
بر اساس گزارش اویل پرایس، گزینههای ترکیه محدود هستند. این کشور با وجود روابط تیره یکی از اعضای ناتو و یکی از مهمترین شرکای اقتصادی کشورهای غربی مانده است. بنابراین آنکارا احتمالا پیش از این که اوضاع از کنترل خارج شود، کاهش تنشها را انتخاب کند.