يارانه ارزی برای سفر به ترکيه
سفر ايرانيان به ترکيه، هشداری براي سياست ارزی ماست. اين گزارش نشان ميدهد چگونه قيمت ارز عامل اصلي روند سفر ايرانيان به ترکيه بوده است که در 6 ماه نخست سال 2017 به بيش از يکميليون نفر رسيده است. در طول زماني که ما قيمت اسمی ارز را ثابت نگه داشتيم و در نتيجه هر سال ارزش پول ملي را تقويت کرديم، دروازه ورود به ترکيه را بازتر و بازتر کرديم.
به گزارش خات نیوز، به لطف ارز ارزان توريستهاي بيشتري از ايران به ترکيه سفر کردند و منابعي که بايد صرف اشتغال براي بيکاران ميشد صرف اشتغالزايي براي شهروندان همسايه شد. همين گزارش نشان ميدهد وقتي شوک ارزي رخ داد، بيش از نيمي از سفرهاي توريستي کاهش يافت؛ زيرا قيمت ارز بالا رفت و براي برخي سفر به ترکيه و مصرف منابع ارزي در اين کشور صرف نميکرد. البته نه شوک ارزي براي اقتصاد مناسب است و نه سفر به کشور خارجي امر ناخوشايندي است.
آنچه نامطلوب است، سياست ارزي نامعقول، ضدتوليد، ضداشتغال، ضداقتصاد ملي و در نهايت ضدرفاه عمومي است که در طول چند دهه اخير با توجيهات نامربوط دنبال کردهايم و هنوز هم حاضر نيستيم آن را تغيير دهيم. مساله فقط ترکيه و گرجستان و جمهوري آذربايجان نيست، مساله مشتري بودن بيشتر و بيشتر محصولات خارجي و ريختن سرمايههاي مملکت در جيب بيگانگان است.
مسوول آن نيز کسي است که نميگذارد روند نزولي قيمت واقعي ارز متوقف شود و تثبيت اسمي نرخ را که باعث شده بازار ارز ايران به استثنايي در دنيا بدل شود، چون غل و زنجيري، به پاي توليد بسته است. ما منابع زيرزميني ثروت بين نسلي خود را که تنها از آن ما نيست به جيب توليدکنندگان خارجي ميريزيم تا چند صباحي بيشتر مصرف کنيم؛ مانند آن تنبلي که به مدد ارث، به ريش آنان که هر روز برکت را در عرق جبين ميبينند، ميخندد؛ اما همه ميدانيم عاقبتش چه خواهد شد. جالب آنجاست که عاقبت سياست ارزي معکوس ما نيز مشخص است؛ نمونه بارزش چين. اگر چينيها هم ارث منابع زيرزميني را داشتند و يوآن خود را هر سال تقويت ميکردند تا چند روزي بيشتر مصرف کنند، آيا امروز به چنين رفاهي ميرسيدند؟
چه دردي است که باعث شده ما نتوانيم از اين فاجعه هر روزه جلوگيري کنيم؟ آيا با افزايش مثلا يک درصدي ماهانه نرخ آزاد ارز آسمان به زمين ميآيد؟ تورم درست ميشود؟ اقتصاد از هم ميپاشد؟ چرا بايد ذخاير ارزي و بيتالمال را به جاي آنکه براي توليد و اقتصاد خود مصرف کنيم، براي رونق اقتصادي بيگانگان صرف کنيم؟
نکته بعد، آيا فکر ميکنيد آتش زدن به ذخاير براي حفظ يک سطح اسمي تا ابد ادامه مييابد؟ اگر مييافت که ما اين ميزان شوک ارزي را تجربه نميکرديم. فکر کرديد دولتهاي قبلي بلد نبودند ارز در بازار بريزند که شاهد شوک بودهاند؟ خير، شوک ارزي محصول همين سياست تثبيت نرخ اسمي است. امروز تثبيت ميکنيم تا فردا شوک را به اقتصاد وارد کنيم. امروز باد ميکاريم تا فردا توفان درو کنيم. براي يکبار هم که شده از پرداخت يارانه اقتصادي به سياست دست برداريد؛ به خود آييد. بگذاريد سياست ارزي قدري از بار اقتصاد ملي بکاهد. نميگوييم شوک وارد کنيد. نميگوييم با نوسانات ارزي مبارزه نکنيد. ميگوييم تثبيت را رها کنيد، بگذاريد نرخ ارز به آرامي تعديل شود. البته اگر واقعا دلتان براي اقتصاد، اشتغال و مردم ميتپد.