تورم در ترکیه بازهم رکورد زد!
چشم انداز اقتصاد ترکیه در سال آینده چیست؟
نگار علی، رقم پیشبینی پایان سال 2023 رویترز تقریباً دو برابر دولت است و چشمانداز تداوم تنشهای هزینههای زندگی را با رای دادن ترکها در انتخابات ریاستجمهوری و پارلمانی فشرده سال آینده افزایش میدهد. تورم پس از 17 ماه افزایش در ماه اکتبر به حدود 85.5 درصد رسید که به بالاترین حد در 24 سال اخیر رسید که عمدتاً به دلیل سیاست پولی غیرمتعارف رئیس جمهور طیب اردوغان با نرخ بهره پایین و بحران ارزی ناشی از آن در سال گذشته بود. تورم در ماه نوامبر اندکی کاهش یافت و انتظار میرود که این کاهش در ماه دسامبر و در سه ماهه اول سال که افزایش قیمتها در مدت مشابه سال گذشته باعث تسکین محاسبه تورم سالانه در سال جاری شد، بیشتر شود.
طبق نظرسنجی از 12 اقتصاددان، میانگین برآورد تورم سالانه دسامبر 66.8 درصد بود. پیش بینی ها بین 64.60 تا 69.1 درصد بود که تا حد زیادی مطابق با پیش بینی 65 درصدی دولت بود. قیمت ها ماه به ماه با برآورد متوسط 2.7٪، در محدوده وسیعی از 1.40٪ و 4.10٪ به رشد شدید خود ادامه می دهند.
به گفته دنیز چیچک، اقتصاددان QNB Finansbank، جهت قیمت خودرو و مواد غذایی میتواند به دلیل اصلاحاتی که در اواخر نوامبر در براکتهای مالیاتی مصرف ویژه خودروها انجام شده است، عدم اطمینان در مورد تورم در ماه دسامبر ایجاد کند. چیچک گفت: «قیمتهای سوخت به موازات قیمت نفت در این ماه کاهش یافت در حالی که قیمتهای برق و گاز طبیعی ثابت بود انتظار میرود که گروه انرژی تورم اصلی را در دسامبر کاهش دهد.
علیرغم افزایش شدید قیمتها، بانک مرکزی نرخ بهره خود را از اوت 500 واحد کاهش داد و به 9 درصد رساند. تسهیل بخشی از برنامه اقتصادی اردوغان با اولویت صادرات، تولید، سرمایه گذاری و اشتغال بود. لیر 44 درصد از ارزش خود را در برابر دلار در سال 2021 کاهش داد که بیشتر آن در جریان بحران ارزی دسامبر ناشی از کاهش نرخ در سال گذشته بود. امسال 30 درصد دیگر به پایینترین حد خود رسید، اما در دو ماه گذشته عمدتاً ثابت ماند.
آنکارا میگوید این برنامه به تبدیل کسری مزمن حساب جاری ترکیه به مازاد کمک میکند، که به گفته او منجر به کاهش پایدار تورم خواهد شد. با این حال، طبق برآورد متوسط هشت اقتصاددان در نظرسنجی رویترز، اقتصاددانان تا پایان سال 2023 تنها به 43.2 درصد کاهش پایبند هستند که پیشبینیها بین 33 تا 48 درصد است.
بر اساس پیشبینیهای میانمدت اقتصادی، آنکارا تا پایان سال 2023 تورم 24.9 درصدی را پیشبینی میکند و حداقل در سه سال آینده شاهد مازاد حساب جاری نیست. موسسه آمار ترکیه قرار است آمار تورم دسامبر را در ساعت 07:00 در تاریخ 3 ژانویه اعلام کند.