آنتالیا
نام مرکز استان آنتالیا و از شهرهای مهم و توریستی کشور ترکیه است. این شهر که به عنوان مرکز گردشگری و تفریحی در ترکیه محسوب میگردد دارای جاذبههای فراوان میباشد. در این شهر بلوارهای زیبا با درختان نخل و لنگرگاهها خود نمائی میکند. در این شهر و در بخش قدیمی و تماشائی آن منطقه قلعهایچی (درون قلعه) قرار دارد. بافت خاص منطقه که شامل خیابانهای کم عرض و پیچ در پیچ بوده به همراه خانههای قدیمی که توسط دیوارهای قدیمی محصور شده، بسیار جلب توجه میکند.
در ۲۰۱۳ جمعیت این شهر ۲،۱۵۸،۲۶۵ نفر برآورد شده که از این جمعیت ۱،۰۹۰،۸۴۳ نفر را مرد و ۱،۰۶۷،۴۲۲ را زنان تشکیل میدهد.
تاریخ:
تا اکنون ساکنان اولیه آنتالیا نامشخص ماندهاست. بنا به شواهد تاریخی نام این شهر از آتالوس دوم (Attalos II) پادشاه پرماگون گرفته شدهاست که در ۱۵۰ سال قبل از میلاد بر آن ناحیه حکومت می کردهاست. در حفاریهایی که در سال ۲۰۰۸ از ناحیه Doğu Garajı آنتالیا صورت گرفته مشخص شدهاست که روزگاری این شهر پایگاه نیروی دریایی روم و دارای ناوگانهای قدرتمندی بودهاست. بعد از این حفاری معلوم شد این شهر بیشتر از آنچه تخمین میشد در حدود ۳۰۰ سال پیش از میلاد وجود داشتهاست. در سال ۱۳۳ قبل از میلاد آنتالیا که بخشی از جمهوری روم بودهاست. در همان سال آتالوس سوم جهت حکمرانی بر کل امپراتوری روم در حین عزیمت جان خود را از دست دادهاست. این شهر در زمان روم باستان دارای رونق و رشد چشمگیری بودهاست. مسیحبت در قرن دوم میلادی در این شهر گسترش یافت. در دوران امپراطوری بیزانس آنتالیا یکی از شهرهای مهم بودهاست. در قرن سیزدهم میلادی آنتالیا توسط ترکان سلجوقی فتح و از سال ۱۳۲۱ میلادی تا ۱۴۲۳ میلادی بعنوان پایتخت ترکیه بودهاست. ابن بطوطه عربی در سالهای ۱۳۳۵- ۱۳۴۰ مسافرتی به آنتالیا داشته که این طور بیان میکند:
از آلانیا به طرف آنتالیا که زیبا رفته و این منطقه دارای پوششهای طبیعی و زیبایی بوده و حجم وسیعی از شهر دارای نقاط و اماکن جذاب و دیدنی بودهاست. آنتالیا داری جمعیتی زیاد بوده که به چهار ناحیه تقسیم شده که تاجران مسیحی در اطرف بندر ساکن بوده و در محل زندگی آن دیواری بزرگ احاطه می کرده و دروازهایی داشته که در طول شب و روزهای جمعه بسته می شدهاست. یونانیان که ساکنان اصلی و قدیمی این شهر بودهاند و یهودیان و خانواده سلطنتی هر یک در نواحی چهارگانه خود ساکن بودهاند. مسلمان این شهر در شهر اصلی ساکن بودند. تمام ناحیههای ذکر شده دارای دیوارهای و دروازهای بلند و مستحکمی بودهاند. این شهر دارای باغها و میوههای خیلی خوبی بوده و دارای زرد آلوهای بسیار مرغوب به هستههای شیرین که به عنوان اجناس لوکس به مصر صادر می شدهاست.
به گفته اولیا چلپی در اوسط قرن ۱۷ میلادی این شهر دارای ۳۰۰۰ خانه شامل بیست محله ترک نشین و چهار محله یونانی نشین بودهاست. شهر از دیوار-ها و دروازهها فراتر رفته و در بندر نیز از وجود ۲۰۰ قایق گزارش دادهاست.
در قرن ۲۰ میلادی در پی مهاجرت ترکهای قفقاز و بالکان به این منطقه جمعیت این شهر به ۲۵۰۰۰ نفر رسید. مسیحیان و یهودیان در نواحی جداگانه این شهر در اطراف بندر ساکن هستند.
مولانا جلالالدین بلخی که در قونیه در میانه آناتولی میزیسته در کتاب فیه مافیه به آنتالیا اشاره داشته و میگوید:
«فرمود که: جانب توقات میباید رفتن که آن طرف گرمسیر است، اگر چه انطالیه گرمسیر است، اما آنجا اغلب رومیانند، سخن ما را فهم نکنند. اگر چه در میان رومیان نیز هستند که فهم میکنند. روزی سخن میگفتم میان جماعتی و میان ایشان هم جماعتی از کافران بودند، در میان سخن میگریستند و متذوّق میشدند و حالت میکردند. سؤال کرد که: ایشان چه فهم کنند و چه دانند؟ این جنس سخن را؟ مسلمانان گزیده، از هزار یک فهم میکنند، ایشان چه فهم میکردند که میگریستند؟»