خات نیوز جدیدترین اخبار، نقد و بررسی ها و اطلاع رسانی ها و ….
مقالات مرتبط
مسیر آینده داعش
به طور کلی می توان کشورهای حاضر در درگیری های سوریه و عراق را به سه قسمت تقسیم کرد:
به گزارش خبرگزاری ایران تی آر گروه اول شامل ایران، روسیه، حزب الله لبنان و ارتش سوریه، گروه دوم شامل ایالات متحده، فرانسه، ایتالیا، بریتانیا، کانادا، استرالیا و هلند، و گروه سوم شامل عربستان، اردن، بحرین، امارت و قطر. ارتش عراق هم در این بین گاه به سوی گروه اول و گاه به سوی گروه دوم دارای گرایش است. سه گروهی که دارای اهداف مشترک نیستند ولی در مواقعی اهدافشان در جهت مشترک است.
داعش ائتلافی غیر رسمی متشکل از گروه اول و دوم را در برابر خود می بیند که با وجود اختلاف های سیاسی، در مواقع لزوم به یاری هم می شتابند. این مسئله عرصه را بر داعش تنگ کرده و آن را وارد فاز دوم سیاست گذاری خود کرده است. فاز اول سیاست های داعش حمله به مناطق هم مرز مناطق تحت کنترل و تاراج منابع آن بود که حضور نیروها و مستشاران کشورهای دیگر عملا پیشروی در این مورد را با مشکلات عدیده مواجه کرده است. فاز دوم سیاست های داعش، دفع نیروها و مستشاران خارجی از سوریه و عراق است و برای این کار باید میدان نبرد را تغییر دهد.
عملیات تروریستی ۳۱ اکتبر علیه روسیه در آسمان مصر و عملیات های تروریستی ۱۳ نوامبر در پاریس نمونه ای از تلاش داعش برای کشاندن درگیری به خاک دیگر کشورها در جهت کم کردن فشار نیروهای خارجی در خاک سوریه و عراق است. می توان با بررسی عوامل دخیل در جنگ علیه داعش، علت تصمیم گیری داعش برای تغییر سیاست ها و ورود به فاز دوم سیاست گذاری خود را کشف کرد که تنها عامل متغییر در این مسئله ورود روسیه به درگیری ها بوده است.
داعش به خوبی فصل انتهایی داستان درگیری های سوریه و عراق را حدس زده و از اکنون به دنبال تلاش برای تغییر آن است. فصلی که در آن، تنها نیروهای مورد حمایت حکومت های سوریه و عراق و نیروهای داعش در صحنه نبرد حضور دارند و در این صورت به دلیل مشروعیت نیروهای حکومتی این دو کشور، جنگ علیه داعش با تمام قوای حامیان سوریه و عراق دارای توجیه جهانی بوده و امکان پذیر است.
شاید در ابتدای شکل گیری داعش، سیاست شکل دهنده آن قرار بود به نوعی ابزار توجیه سیاست های خارجی ایالات متحده محسوب شود ولی بحران سیاست داخلی عراق، آن را از دست سیاست مدران ایالات متحده خارج و به گروهی خودمختار تبدیل کرد که تلاش های عربستان سعودی در جهت جلوگیری از نفوذ ایران در عراق و به تبع آن کمک هایش به داعش در وقوع این واقعه بی تاثیر نبود.
به همین دلیل نیروهای حاضر در جبهه های ایالات متحده و عربستان نه به فکر از بین بردن داعش که در تلاش برای استفاده هدفمند از آن هستند. ایالات متحده میداند با سرکوب و انحطاط کامل داعش، احتمال بازگشت کامل نیروهای آمریکایی و اروپایی داعش به کشورهایشان وجود دارد و این یعنی دعوت رسمی از داعش به خاک اروپا و آمریکا. از سوی دیگر با انحطاط کامل داعش، ایالات متحده ابزار توجیه خود برای حضور در خاورمیانه را به طور کامل از دست خواهد داد که این اتفاق یعنی طی کردن روندی دوباره برای ایجاد ابزار توجیه مجدد در منطقه که از هر سوی دارای پیامدهای منفی متعدد برای ایالات متحده می باشد.
عربستان سعودی نیز بعد از انقراض داعش ابزاری برای مقابله با ایران و اسلام شیعی در عراق و سوریه نداشته و به طور رسمی بیش از نیمی از کشورهای استراتژیک خاورمیانه را زیر سایه سیاست های ایران خواهد دید، لبنان، سوریه، عراق و یمن. و البته پر واضح است که در صورت وقوع این واقعه و تثبیت آن، کشورهای دیگر نیز به سمت سیاست های ایران متمایل خواهند شد. پس ادعاهای مبتنی بر حمایت پنهان عربستان سعودی از داعش، غیرمنطقی نیست.
به دلیل تضاد در جزئیات سیاست های حمایتی ایالات متحده و عربستان در حمایت پنهان از داعش، احتمال درگیری سیاسی این دو کشور در مسئله سوریه و عراق نیز به دور از انتظار نیست. به هر روی تنها گروهی که دارای سیاست مشخص و ثابت در قبال سوریه و عراق می باشد، گروه ایران و روسیه است و به همین دلیل اگر قرار باشد انعطاف پذیری ای از سوی گروه های خارجی درگیر در سوریه و عراق صورت گیرد، این انعطاف قطعا به سمت و نفع ایران و روسیه خواهد بود.
حال داعش در این حین چه می تواند انجام دهد؟
گزینه اول داعش کشف و ایجاد مکانی برای کوچ نیروهایش است تا در صورت از دست دادن کامل مواضع خود در عراق و سوریه، به طور کامل منحل نشود. افغانستان یکی از این مکان ها است و با حضور نیروهای طالبان و القاعده که از حمایت سعودی ها برخوردارند این اتفاق در حال شکل گیری ست.
گزینه دوم استفاده از مسلمانان کشورهای غربی ست که عموما مهاجران آفریقایی تبار بوده، اسلام شان از جنسی متفاوت با اسلام خاورمیانه ای است، قوانین درون سازمانی شان بیشتر به گروه های گنگ آمریکایی شباهت داشته و ذاتا در مقابل دولت های میزبان شان در حال جبهه گرفتن و مخالفت هستند. این گروه ها حمله به خاک کشورهای طرف درگیر داعش در اروپا را همانند واقعه ۱۳ نوامبر پاریس بر عهده خواهند گرفت.
گزینه سوم داعش کمک به نیروهای مخالف حکومت های عراق و سوریه در خاک این کشورها است که به نوعی نقش تروریست خوب را بازی کرده و مورد حمایت رسمی و علنی ایالات متحده و عربستان بوده و توجیه حضور آنها در عراق و سوریه هستند. با این عمل این نیروها همچنان به حضور در عراق و سوریه ادامه داده و ضامن حضور داعش البته به نوعی که به نفع خودشان باشد خواهند بود.
البته نقش ترکیه را نباید نادیده گرفت که ممکن است تمام احتمالات را در لحظات آخر بر هم زده و دست به حمایت علنی و آشکار از داعش بزند. ترکیه حاضر است انگ حمایت از داعش را بپذیرد ولی از تشکیل یک دولت کرد در مرز خود جلوگیری کند
