ثبت جهانی مثنوی مولانا توسط ایران و ترکیه
دبیر کمیته ملی حافظه جهانى در پاسخ به منتقدان ثبت جهانی مثنوی مولانا گفت: چون کهن ترین و کامل ترین نسخه مثنوى در قونیه است با ترکیه مشارکت کردیم ثبت جهانی مثنوی مولانا توسط ایران و ترکیه
به گزارش خات نیوز، فرهاد نظری، مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی و فرهنگی درباره انتقادات به ثبت جهانی مثنوی مولانا در فهرست حافظه جهانی یونسکو گفت: این روزها انتقاداتى نسبت به ثبت مثنوی توسط ایران و با مشارکت ترکیه مطرح شده است. ضمن ارزشمند دانستن این انتقادات و حساسیت ها باید گفت که ثبت مثنوى با مشارکت ترکیه به هیچ وجه به معنى تأیید ادعاى ترکیه مبنی بر ترک بودن مولوى نیست. این انتقادات شاید به این علت باشد که ما حافظه جهانى را به جامعه و اهالى رسانه درست نشناسانده ایم.
وی گفت: مثنوى مهم ترین اثر عرفانى به زبان فارسى است و به همین اعتبار قرار است ثبت جهانى شود. ثبت مثنوى با مشارکت ترکیه به معناى دلالت بر ترک بودن مولانا نیست. قضیه بسیار ساده است. ما کتاب مثنوى را پیشنهاد کرده ایم و چون کهن ترین و کامل ترین نسخه مثنوى در قونیه است با ترکیه مشارکت کردیم. فقط به سبب آن که نسخه مهمى از مثنوى آنجا است. اگر این نسخه در آکسفورد بود با انگلستان وارد مذاکره براى ثبت مشترک مى شدیم.
نظری درباره اینکه افغانستان بیانیه ای را نسبت به این اقدام منتشر کرده گفت: اگر افغانستان هم نسخه کهن و کاملى داشته باشد می تواند وارد پرونده شود. به شرطى که نسخه اى از مثنوى داشته باشند. منظور نسخه ارزشمند است هم به لحاظ قدمت و هم از نظر نفاست هنر. موضوع نسخه مثنوى و ملیت و خاستگاه مولوى دو موضوع جدا از هم است. ثبت اثر موضوع مستقلى براى شخصیت هاست. یونسکو برنامه اى تحت عنوان همراهى با گرامیداشت مفاخر و رویدادها دارد که باید مفاخر را در آنجا معرفى کرد.
وی ادامه داد: سال گذشته، دو اثر کلیات سعدى و مسالک و ممالک (مشترک با آلمان) از ایران در حافظه جهانى ثبت شد. مسالک و ممالک کتابى است در حوزه جغرافیاى تاریخى. نویسنده آن ابواسحاق ابراهیم اصطخرى بوده است. از اهالى استان فارس. اما چون نسخه کهنى از این کتاب در آلمان نگهدارى می شود این کتاب را با آلمان مشترکا ثبت کردیم. آیا باید چنین تعبیر شود که ثبت مشترک مسالک به منزله آلمانى قلمداد کردن جناب اصطخرى است. بنابرین در خصوص ثبت مشترک مثنوى باید گفت فقط به اعتبار این که نسخه کهن و کاملى از کتاب مثنوى در ترکیه موجود است به سراغ ترکیه رفته ایم و نه چیز دیگرى و این کار به هیچ وجه تأیید کننده هیچ ادعایى در خصوص ملیت جناب مولانا نیست. مثنوى یک اثر فارسى است و در پرونده هم تصریح شده که مهم ترین اثر عرفانى در زبان فارسى است و قرار است با همین معیار ثبت شود.
مهر